ေဆာင္းပါးရွင္- စိုင္းထြန္းေအာင္လြင္
ဧျပီလ ၂၈ ရက္ ၂၀၁၆
ဘာသာရပ္ေတြအလိုက္ ခြဲျခားမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဘာသာ ရပ္ေတြဟာ အေရႊ႕အေျပာင္းလုပ္တဲ႔ေနရာမွာ အတိမ္းအေစာင္း မခံဆံုးဘာသာရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ အမွားအယြင္းမခံတဲ႔ ဘာသာရပ္ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တဘက္ကလည္း ေအာင္ျမင္တဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ၊ စီးပြားေရး အေရႊ႕ေတြျဖစ္ဖို႔ လက္ေတြ႔က်တဲ႔ ျပင္ဆင္မႈနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ေတြ ရိွဖို႔ လိုပါတယ္။
အေကာင္ထည္မေဖာ္ခင္ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲ ဆိုတာ အရင္သိဖို႔လိုအပ္သလို မဟာဗ်ဴဟာက်က်ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈ ၊ ဦးေဆာင္သူရဲ႕ အရည္အခ်င္းစတဲ႔ အခ်က္ေတြ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အခုက အေရႊ႕တစ္ခုကို စသြားေနျပီျဖစ္ တဲ႔အတြက္ ဒါေတြေျပာေနရျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနထားအရကေတာ့ Idealism ( စိတ္ကူးယဥ္ နဲ႔ အေတြးအျမင္ပဓာန ၀ါဒ ) သမားေတြထက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို Pragmatism လက္ေတြ႔ဆန္ တဲ႔သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သံုးသူေတြလိုအပ္လွပါတယ္။
အေကာင္ ထည္ ေဖာ္ရမဲ႔သူေတြ ဦးေဆာင္ရမဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံ့ေရးရာ ဘယ္ကိစၥမွာ မဆိုအသြင္သ႑ာန္ေကာ အႏွစ္သာရအရပါ လက္ေတြ႔ က်တဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေခတ္ျပိဳင္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားေရးရာအရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထက္ သာလြန္ႏွံ႔စပ္သူေတြ ရိွေပမဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနနဲ႔ သူတို႔ကို ျဖတ္ေက်ာ္ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တာ သူ႔ရဲ႕ လက္ေတြ႔ ဆန္တဲ႔ သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သံုးမႈေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို လပိုင္းအတြင္း အထူးသျဖင့္ တလ နွစ္လအတြင္း က်င္းပမယ့္ အခ်ိန္မဆြဲဘူးလို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေျပာတာ သတိထားမိပါတယ္။ မူအရဆိုရင္ ဒီကိစၥဟာ ၾကိဳဆို စရာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုလူထုေထာက္ခံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ ရထားသူတေယာက္က ခုလို ေျပာတာဟာ တကယ္ လည္း ၾကိဳဆိုအပ္ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ႔ နိုင္ငံေရးျပသနာေျဖရွင္းေရးဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ အသြင္သ႑ာန္နဲ႔ အႏွစ္သာရ ႏွစ္မ်ဳိးလံုး အဆင္ေျပမွ ေအာင္ျမင္တဲ႔ ကိစၥျဖစ္တဲ႔အတြက္ လပိုင္းအတြင္း ပင္လံုညီလာခံဆိုတဲ႔ ကိစၥကိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ပါ့ မလားဆိုတာ အနည္းငယ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။
အနည္းငယ္စိုးရိမ္ဆိုတာ ဒီလို ညီလာခံမ်ဳိးကို ကန္႔ကြက္တဲ႔ သေဘာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လပိုင္းအတြင္း လုပ္ဖို႔ ဆိုတာက လက္ေတြ႔ က်သလား မက်ဘူးလားဆိုတာ သံသယ၀င္မိလို႔ပါ။ သမိုင္းေၾကာင္းအရေကာ ၊ လက္ေတြ႔ေမ်ွာ္မွန္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ၊ ျပင္ဆင္ႏိုင္မႈ ၊ အလားအလာ ၊ လက္ေတြ႔က်တဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈ စတဲ႔အခ်က္ေတြအေပၚမူတည္ျပီး အကဲျဖတ္ ေဆာင္ရြက္ရင္ ပိုအဆင္ေျပ မလားလို႔လည္း ျမင္မိပါတယ္။ ခုလို ေျပာေနလို႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျမန္စဖို႔ လိုေနတာကို ကန္႔ကြက္တဲ႔ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။
ေလာေလာ ဆယ္ အေနထားအရ အျမန္စဖို႔ လိုေနတဲ႔ အပိုင္းေတြရိွေပမဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆံုးျဖတ္ၾကမဲ႔ အပိုင္းေတြကိုေတာ့ တလ နွစ္လအတြင္း အျပီးသတ္ဖို႔ ဆိုတာ အားလံုးအဆင္သင့္ျဖစ္မျဖစ္ ပါ၀င္ႏိုင္မႈရိွမရိွ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းအျခင္းအရာေတြလည္း ရိွေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ သမိုင္းအရ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့တာ ပင္လံုညီလာခံ ( ဒုတိယ ပင္လံုညီလာခံ ) ဟာ ေအာင္ျမင္ တယ္လို႔ ဆုိႏိုင္ေပမဲ႔ အဲဒီေခတ္ကာလ အတိုင္းအတာနဲ႔ စဥ္းစားရင္ေ တာင္ ျပည့္စံုခဲ့တဲ႔ ညီလာခံမဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလိပ္ဆီက လြတ္လပ္ေရးယူႏို င္ေပ မဲ႔ ျပည့္စံုမႈမရိွတဲ႔ ညီလာခံနဲ႔ သေဘာတူခဲ့ဲတဲ႔ စာခ်ဳပ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ ေရး ထိုးခြင့္မရခဲ့တဲ႔ ကရင္ ၊ မြန္စတဲ႔ တိုင္းရင္း သားေတြန႔ဲ လြတ္လပ္ေရးရျပီး မၾကာခင္မွာပဲ ျပသနာေတြ တက္ ျပည္တြင္း စစ္နဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရတာေတြက ယူတတ္ရင္ သင္ခန္းစာရစရာေတြပါ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္တဲ႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကိစၥမွာ ဘာေတြ႔ရသလဲဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ဗမာကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဦးေဆာင္ခဲ့ေပမဲ႔ သူ႔ေနာက္ပိုင္း တက္လာခဲ့တဲ႔ ဦးႏုအပါ၀င္ ဗမာေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုဟာ ပင္လံုကတိက၀တ္ ကို လက္ေတြ႔အေကာင္ထည္ေဖာ္ဖို႔ စိတ္မပါတဲ႔အျပင္ အစက တည္းက ငါတို႔သေဘာမတူခဲ့ဘူး။ ဆိုတဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြသာ မ်ားေနခဲ့ တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဆိုရင္ေတာ့ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား ထဲမွာတင္ တိုင္းရင္းသားေတြကို တန္းတူ အခြင့္ ေရးေပးရမယ္ဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ မေက်လည္ခဲ့တာ ထင္ရွားပါ တယ္။ ဦးႏုဟာ ဖဆပလ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မေအာင္ျမင္ပဲေအာင္ ဖ်ာလိပ္ ခဲ့ရတဲ႔ ၁၉၄၆ ခုနစ္ ပထမ အၾကိမ္ ပင္လံု ညီလာခံမွာ ဦးႏုဟာ ဗမာကိုယ္ စားလွယ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ တျဖစ္လဲ အျဖစ္တက္ေ ရာက္ျပီး ေဆြးေႏြး ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ကာ သူ႔ရဲ႕ မူေတြက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို မစည္းရံုးႏိုင္ခဲ့ပဲ မေအာင္ျမင္ လည္း ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဦးႏုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြကို စည္းရံုးႏိုင္ ခဲ့သလဲဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္ေရးအတြက္ ရဲရဲတင္းတင္း အာမခံခဲ့တာေ ၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကားမွာတင္ သေ ဘာ ထားေၾကလည္မႈ မရိွခဲ့တာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က်ဆံုးသြားတာ နဲ႔ ျပသနာေ ပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ဒါေတာင္ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ရ႕ဲ ေအာင္ျမင္ခဲ့တ႔ဲ ပင္လံုက အဲဒီေခတ္ကာလနဲ႔ဆိုရင္ေတာင္ တိုင္းရင္းသားအားလံုးကို ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။
လတ္တေလာ အေနထားအရေတာ့ လူမ်ားစုအသိုင္း၀န္းမွာ ထိပ္သီးေတြျဖစ္ တဲ႔ အန္ အယ္လ္ဒီ အစိုးရန႔ဲ တပ္မေတာ္အၾကား တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်လည္မႈ တစ္ခုရိွဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူမ်ားစုက လူနည္းစုကို ဘယ္ေလာက္ေပးမယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာတူ ေက်လည္မႈ ရိွမွသာ အဆင္ေျပႏိုင္မွာ မို႔လို႔ပါ။
ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခေနကို ၾကည့္ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ခဲ့တ႔ဲ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ႔ ေခတ္နဲ႔ေတာင္ အေတာ္ ကြာျခားသြားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခတ္က တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြဆိုတာ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွာ ရိွေနေပမဲ႔ သူတို႔က အခုလို သူပုန္ မဟုတ္ေသးတဲ႔အျပင္ ဂႏီၵစာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ မွာ ျပည္ေထာင္စုတပ္ အသြင္ေပါင္းစည္းထားျပီးျဖစ္တဲ႔အတြက္ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးတို႔ စစ္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးက႑ ျပဳ ျပ င္ေျပာင္းလဲေ ရးလို ကိစၥရပ္ေတြက ပင္လံုမွာ ေဆြးေႏြးတဲ႔အခ်ိန္မွာ ေဆြးေႏြးစရာ မလိုခဲ့ပါ ဘူး။ အခုက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ စုစုေပါင္း အင္အားက တသိန္းခြဲေလာက္ ရိွေနတဲ႔အျပင္ အဲဒီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြ ထဲမွာကိုပဲ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲ ေရး လက္မွတ္ထိုး ထားတ႔ဲ အဖြဲ႔နဲ႔ မထိုးေသးတဲ႔ အဖြဲ႔ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ဳိးရိွေနကာ မထိုးတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြက ပိုမ်ားေနပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္မွတ္ မထိုးရေသးတဲ႔ အဖြဲ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အင္အားေတာင့္တင္းတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ေ နတာကလည္း အပစ္ရပ္ဖို႔ ဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ အရင္ အေရးၾကီးတဲ႔ အေနထားမွာ ရိွေနတာပါ။
က်န္ေနတဲ႔အဖြဲ႔ေတြအမ်ားစုဟာ လက္မွတ္ထိုးခ်င္တဲ႔အဖြဲ႔ေတြျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္က လက္ မွတ္ထိုးဖို႔ကို လက္မခံတဲ႔ ေအေအ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ၊ ကိုးကန္႔ MNDAA တို႔လို အဖြဲ႔ေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။ အဲဒီလို အေနထားမွာ အစိုးရျဖစ္ေနျပီျဖစ္တဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား အားလံုးလက္ခံမလား ၊ ဘယ္ႏွစ္ဖြဲ႔လက္ခံမလဲဆိုတာက အရင္ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုေနပါတယ္။
လက္ရိွစစ္ေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ေနတဲ႔ ေဒသေတြကလည္း လက္မွတ္မထိုး ထား တဲ႔ အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေျမေတြမွာပဲ ျဖစ္ေနတာ လည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆနး္စုၾကည္ကေတာ့ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးမွာ အားလံုး ပါ၀င္ေရးဟာ အေရးၾကီးတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးတာ သတိထားမိပါတယ္။ဒါကလည္း လိုအပ္တဲ႔အရာပါ။
ျပီးခဲ့တဲ႔ ဇန္န၀ါရီလက ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တ႔ဲ ပထမ ျပည္ေထာင္ စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဆိုတာကလည္း က်င္းပခဲ့ေပမဲ႔ ျပီးျပည့္စံု တဲ႔ ေဆြးေႏြး ပြဲ မဟုတ္တဲ႔အျပင္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္အစုအဖြဲ႔နဲ႔ ပါ၀င္မႈ အရ ပါ ျပသနာေတြရိွခဲ့တဲ႔ အေျခေနပါ။ ( တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားလြန္းျခင္း ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔စည္းက႑ မပါျခင္း စသျဖင့္ )
ပထမအၾကိမ္ညီလာခံ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ အပစ္မရပ္တဲ႔အဖြဲ႔ေတြတက္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္မႈ မရိွခဲ့။
သို႔ေသာ္ ဖက္ဒရာယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ အေျခခံ ရမဲ႔ စနစ္ ၊ သယံဇာတခြဲေ ၀ေရး ၊ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသၾကိးအစိုးရေတြ အခြန္ေကာက္ ခံႏိုင္ခြင့္တိုးျ မွင့္ေရး ၊ လက္နက္ကိုင္မ်ားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးက႑ ျပဳျပင္ေျ ပာင္းလဲေရး အရပ္သားအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ( နိုင္ငံေရးအရ သေဘာ တူညီပါက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားကို ေလ်ွာ့ခ် ဖ်က္သိ မ္းျပီး တခ်ဳိ႕႔ကို လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ ရဲ ၊ နယ္ျခားေစာင့္ စသျဖင့္ အသြင္ေျပာင္းေရး ၊ တပ္ဘက္ကေတာ့ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ျပီးႏိုင္ငံေ ရးအရ သေဘာတူတူ မတူတူ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းကာ တခ်ဳိ႕ကို တပ္မေတာ္ေအာက္နယ္ျခားေစာင့္ အျဖစ္ ဆိုတဲ႔ သေဘာထားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ ) စတဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြကို တိုင္းရင္း သား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္တဲ႔အတြက္ သေဘာတူညီမႈ ရျပီး အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေတြသာ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဗဟို ျပည္မကအစိုးရေတြအၾကား ယံုၾကည္မႈက အမ်ားၾကီးတက္လာေ စျပီး ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး အတြက္ အေထာက္ကူျပဳႏိုင္တဲ႔ ကိစၥေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံကို ဆက္လုပ္မယ္ တိုင္းရင္းသား အေရး ျပည္တြင္း စစ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ဖက္ဒရာယ္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုင္ရာ အေျခခံ ဥပေဒေပၚေ ပါက္လာဖိုလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာထားတာကေတာ့ ၾကိဳဆိုစ ရာပါ။ ဒါေပမဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြ ဟာ ထိလြယ္ရွလြယ္ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထား ကာမွ ေတာ္ရာက်မဲ႔ အေျခေနပါ။ လတ္တေလာ အေျခေနအရ ေဆြးေႏြးမႈေတြက ျမန္ျမန္စဖို႔ေတာ့ လိုေနပါတယ္ ။ ဆိုလို တာ ညီလာခံကဲ႔သို႔ အျပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္ရမဲ႔ အေျခေနမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အပစ္ရပ္ေရးမွာ အားလံုးပါ၀င္ဖို႔နဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြ မ်ဳိးႏြယ္စုတူေတြအၾကား ဘံုသေဘာ တူညီခ်က္ ေတြအရင္ထြက္လာဖို႔ ဆိုတ႔ဲ ကိစၥေတြက အရင္စရမဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗမာေတြ အေနနဲ႔ က်န္တဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္စု တိုင္း ရင္းသားအင္အားစုေတြ နဲ႔ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ ဗမာထဲမွာမွ အဓိကက်တဲ႔အဖြဲ႔စည္းေတြျဖစ္တဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တပ္မေတာ္ တို႔လို အဖြဲ႔ေတြ အၾကား ေျပလည္မႈ ရိွဖို႔လိုပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးနြယ္စုေတြအၾကားမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ မ်ဳိးနြယ္စုေတြ အလိုက္ တသံတည္း ထြက္ႏိုင္ဖို႔ ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ေတြရႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသား အဆင့္ဆိုင္ရာ ( ဥပမာအားျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ကဆိုရင္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔စည္းေတြ ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လူမူ႔အဖြဲ႔စည္းေတြအၾကား ) ေဆြးေႏြးမႈေ တြ ကလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီက ထြက္လာတဲ႔ ရလာဒ္သေဘာတူညိမႈ ကိုမွ ဗဟိုညီလာခံမွာ ျပန္ေဆြးေႏြးတာ အားလံုးရဲ႕ သေဘာဆႏၵပါ၀ င္ႏိုင္ပါတယ္။
လတ္တေလာ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္မွာေတာင္ ေသခ်ာစဥ္းစားရင္ အန္အယ္ လ္ဒီ အစိုးရ ေနရမဲ႔ ေနရာက က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ျမန္မာ့ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးက ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေ နပါတယ္။
ဂရိတ္ပါ၀ါ ယွဥ္ျပိဳင္မႈ ( အေမရိကန္ အေနာက္အုပ္စု နဲ႔ တရုတ္ အၾကား ) မွာ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္ေနခဲ့တဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေ ရး ျဖစ္စဥ္ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ တရုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္ လြန္ဆြဲပြဲမွာ ဘယ္ဘက္ ကမွ မပါပဲသန္႔သန္႔ေလးေနဖို႔လိုပါတယ္။
သေဘာကေတာ့ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားမထိခိုက္တဲ႔အေျခေနမွာ တရုတ္နဲ႔လည္း ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံရမယ္။ အေမရိကန္နဲ႔လည္း ခင္ခင္ မင္မင္ဆက္ဆံ ရမယ္ဆိုတ႔ဲ အေနထားပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို႔ဆိုရင္ တရုတ္လိုႏိုင္ငံနဲ႔ပါ အေက်လည္သေဘာ တူညီမႈယူဖို႔လိုေနတာ ျငင္းမရတဲ႔ ကိစၥပါပဲ။
လတ္တေလာအေျခေနအရ ေဆြးေႏြးပြဲေတြျပန္စဖို႔ လိုေနတဲ႔ဆိုေ ပမဲ႔ ႏိုင္ငံေ ရးအရ အျပီးသတ္ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ႔ ပင္လံုလို ညီလာခံမ်ဳိး က ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပဲ တပ္မေတာ္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရအၾကား သေဘာ တူညီမႈရေအာင္ ၊ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရနဲ႔ အပစ္မရပ္ေသး တဲ႔အဖြဲ႔ေ တြ ၊ အပစ္ရပ္ထားတဲ႔အဖြဲ႔ေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမႈ ျပန္စႏိုင္ေအာင္ စတဲ႔ကိစၥေတြကသာ အလ်င္စလို လိုအပ္ေနတဲ႔ကိစၥေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအဆင့္ေတြမွာ တစံဳတရာေက်လည္မွသာအမ်ဳိးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေ ဆြးေႏြး မႈေတြကို အေျချပဳလို႔ ပင္လံုလို ညီလာခံကိုစနစ္တက် က်င္းပတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ တကယ္ေတာ့တလ နွစ္လဆိုတဲ႔အခ်ိန္ဟာ တိုေတာင္း လြန္းလွျပီး ျပင္ဆင္မႈမွာ အခက္ခဲေတြလည္း ရိွႏိုင္သလို ညီလာခံျဖစ္ျပီး မေအာင္ျမင္ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြျဖစ္လာခဲ့ရင္ ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြ လည္း ရိွေနပါေသး တယ္။
ဒီကေန႔အထိ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား ( နိုင္ငံေရးပါတီေ တြ ၊ အပစ္မရပ္ေသးသူေတြ ၊ အပစ္ရပ္ထားသူေတြ အားလံုးကို ဆိုလို ) အစိုးရျဖစ္ျပီးကတည္းက သီးသန္႔ ေဆြးေႏြးမႈ လံုး၀ မရိွေသးပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာကိုေတာင္ အရင္အစိုးရဆီကေန အခုမွ လႊဲယူဖို႔ လုပ္ေနတုန္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္ျမင္ျပီး အားလံုးပါ၀င္မဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တရပ္ျဖစ္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ စနစ္က်တ႔ဲ ျပင္ဆင္မႈ ၊ အေမ်ွာ္ျမင္ရိွမႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သမီးဦးေဆာင္တဲ႔ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ ၊ ပင္လံုနာမည္တပ္ျပီး အေပၚယံဆန္ဆန္သာျဖစ္ေနခဲ့ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လည္း သိကၡာက်ႏိုင္ျပီး သမိုင္းအမည္းစက္ပါ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုအပ္လွေၾကာင္းပါ။
___သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန
ဧျပီလ ၂၈ ရက္ ၂၀၁၆
ဘာသာရပ္ေတြအလိုက္ ခြဲျခားမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဘာသာ ရပ္ေတြဟာ အေရႊ႕အေျပာင္းလုပ္တဲ႔ေနရာမွာ အတိမ္းအေစာင္း မခံဆံုးဘာသာရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ အမွားအယြင္းမခံတဲ႔ ဘာသာရပ္ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တဘက္ကလည္း ေအာင္ျမင္တဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ၊ စီးပြားေရး အေရႊ႕ေတြျဖစ္ဖို႔ လက္ေတြ႔က်တဲ႔ ျပင္ဆင္မႈနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ေတြ ရိွဖို႔ လိုပါတယ္။
အေကာင္ထည္မေဖာ္ခင္ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲ ဆိုတာ အရင္သိဖို႔လိုအပ္သလို မဟာဗ်ဴဟာက်က်ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈ ၊ ဦးေဆာင္သူရဲ႕ အရည္အခ်င္းစတဲ႔ အခ်က္ေတြ လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အခုက အေရႊ႕တစ္ခုကို စသြားေနျပီျဖစ္ တဲ႔အတြက္ ဒါေတြေျပာေနရျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနထားအရကေတာ့ Idealism ( စိတ္ကူးယဥ္ နဲ႔ အေတြးအျမင္ပဓာန ၀ါဒ ) သမားေတြထက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို Pragmatism လက္ေတြ႔ဆန္ တဲ႔သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သံုးသူေတြလိုအပ္လွပါတယ္။
အေကာင္ ထည္ ေဖာ္ရမဲ႔သူေတြ ဦးေဆာင္ရမဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံ့ေရးရာ ဘယ္ကိစၥမွာ မဆိုအသြင္သ႑ာန္ေကာ အႏွစ္သာရအရပါ လက္ေတြ႔ က်တဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေခတ္ျပိဳင္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားေရးရာအရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထက္ သာလြန္ႏွံ႔စပ္သူေတြ ရိွေပမဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနနဲ႔ သူတို႔ကို ျဖတ္ေက်ာ္ဦးေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တာ သူ႔ရဲ႕ လက္ေတြ႔ ဆန္တဲ႔ သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သံုးမႈေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို လပိုင္းအတြင္း အထူးသျဖင့္ တလ နွစ္လအတြင္း က်င္းပမယ့္ အခ်ိန္မဆြဲဘူးလို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေျပာတာ သတိထားမိပါတယ္။ မူအရဆိုရင္ ဒီကိစၥဟာ ၾကိဳဆို စရာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုလူထုေထာက္ခံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ ရထားသူတေယာက္က ခုလို ေျပာတာဟာ တကယ္ လည္း ၾကိဳဆိုအပ္ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ႔ နိုင္ငံေရးျပသနာေျဖရွင္းေရးဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ အသြင္သ႑ာန္နဲ႔ အႏွစ္သာရ ႏွစ္မ်ဳိးလံုး အဆင္ေျပမွ ေအာင္ျမင္တဲ႔ ကိစၥျဖစ္တဲ႔အတြက္ လပိုင္းအတြင္း ပင္လံုညီလာခံဆိုတဲ႔ ကိစၥကိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ပါ့ မလားဆိုတာ အနည္းငယ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။
အနည္းငယ္စိုးရိမ္ဆိုတာ ဒီလို ညီလာခံမ်ဳိးကို ကန္႔ကြက္တဲ႔ သေဘာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လပိုင္းအတြင္း လုပ္ဖို႔ ဆိုတာက လက္ေတြ႔ က်သလား မက်ဘူးလားဆိုတာ သံသယ၀င္မိလို႔ပါ။ သမိုင္းေၾကာင္းအရေကာ ၊ လက္ေတြ႔ေမ်ွာ္မွန္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ၊ ျပင္ဆင္ႏိုင္မႈ ၊ အလားအလာ ၊ လက္ေတြ႔က်တဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္မႈ စတဲ႔အခ်က္ေတြအေပၚမူတည္ျပီး အကဲျဖတ္ ေဆာင္ရြက္ရင္ ပိုအဆင္ေျပ မလားလို႔လည္း ျမင္မိပါတယ္။ ခုလို ေျပာေနလို႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျမန္စဖို႔ လိုေနတာကို ကန္႔ကြက္တဲ႔ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။
ေလာေလာ ဆယ္ အေနထားအရ အျမန္စဖို႔ လိုေနတဲ႔ အပိုင္းေတြရိွေပမဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆံုးျဖတ္ၾကမဲ႔ အပိုင္းေတြကိုေတာ့ တလ နွစ္လအတြင္း အျပီးသတ္ဖို႔ ဆိုတာ အားလံုးအဆင္သင့္ျဖစ္မျဖစ္ ပါ၀င္ႏိုင္မႈရိွမရိွ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းအျခင္းအရာေတြလည္း ရိွေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ သမိုင္းအရ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့တာ ပင္လံုညီလာခံ ( ဒုတိယ ပင္လံုညီလာခံ ) ဟာ ေအာင္ျမင္ တယ္လို႔ ဆုိႏိုင္ေပမဲ႔ အဲဒီေခတ္ကာလ အတိုင္းအတာနဲ႔ စဥ္းစားရင္ေ တာင္ ျပည့္စံုခဲ့တဲ႔ ညီလာခံမဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလိပ္ဆီက လြတ္လပ္ေရးယူႏို င္ေပ မဲ႔ ျပည့္စံုမႈမရိွတဲ႔ ညီလာခံနဲ႔ သေဘာတူခဲ့ဲတဲ႔ စာခ်ဳပ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ ေရး ထိုးခြင့္မရခဲ့တဲ႔ ကရင္ ၊ မြန္စတဲ႔ တိုင္းရင္း သားေတြန႔ဲ လြတ္လပ္ေရးရျပီး မၾကာခင္မွာပဲ ျပသနာေတြ တက္ ျပည္တြင္း စစ္နဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရတာေတြက ယူတတ္ရင္ သင္ခန္းစာရစရာေတြပါ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္တဲ႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကိစၥမွာ ဘာေတြ႔ရသလဲဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ဗမာကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဦးေဆာင္ခဲ့ေပမဲ႔ သူ႔ေနာက္ပိုင္း တက္လာခဲ့တဲ႔ ဦးႏုအပါ၀င္ ဗမာေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုဟာ ပင္လံုကတိက၀တ္ ကို လက္ေတြ႔အေကာင္ထည္ေဖာ္ဖို႔ စိတ္မပါတဲ႔အျပင္ အစက တည္းက ငါတို႔သေဘာမတူခဲ့ဘူး။ ဆိုတဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြသာ မ်ားေနခဲ့ တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဆိုရင္ေတာ့ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြၾကား ထဲမွာတင္ တိုင္းရင္းသားေတြကို တန္းတူ အခြင့္ ေရးေပးရမယ္ဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ မေက်လည္ခဲ့တာ ထင္ရွားပါ တယ္။ ဦးႏုဟာ ဖဆပလ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မေအာင္ျမင္ပဲေအာင္ ဖ်ာလိပ္ ခဲ့ရတဲ႔ ၁၉၄၆ ခုနစ္ ပထမ အၾကိမ္ ပင္လံု ညီလာခံမွာ ဦးႏုဟာ ဗမာကိုယ္ စားလွယ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ တျဖစ္လဲ အျဖစ္တက္ေ ရာက္ျပီး ေဆြးေႏြး ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ကာ သူ႔ရဲ႕ မူေတြက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို မစည္းရံုးႏိုင္ခဲ့ပဲ မေအာင္ျမင္ လည္း ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဦးႏုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြကို စည္းရံုးႏိုင္ ခဲ့သလဲဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္ေရးအတြက္ ရဲရဲတင္းတင္း အာမခံခဲ့တာေ ၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကားမွာတင္ သေ ဘာ ထားေၾကလည္မႈ မရိွခဲ့တာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က်ဆံုးသြားတာ နဲ႔ ျပသနာေ ပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ဒါေတာင္ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ရ႕ဲ ေအာင္ျမင္ခဲ့တ႔ဲ ပင္လံုက အဲဒီေခတ္ကာလနဲ႔ဆိုရင္ေတာင္ တိုင္းရင္းသားအားလံုးကို ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။
လတ္တေလာ အေနထားအရေတာ့ လူမ်ားစုအသိုင္း၀န္းမွာ ထိပ္သီးေတြျဖစ္ တဲ႔ အန္ အယ္လ္ဒီ အစိုးရန႔ဲ တပ္မေတာ္အၾကား တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်လည္မႈ တစ္ခုရိွဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူမ်ားစုက လူနည္းစုကို ဘယ္ေလာက္ေပးမယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာတူ ေက်လည္မႈ ရိွမွသာ အဆင္ေျပႏိုင္မွာ မို႔လို႔ပါ။
ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခေနကို ၾကည့္ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ခဲ့တ႔ဲ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ႔ ေခတ္နဲ႔ေတာင္ အေတာ္ ကြာျခားသြားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခတ္က တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြဆိုတာ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွာ ရိွေနေပမဲ႔ သူတို႔က အခုလို သူပုန္ မဟုတ္ေသးတဲ႔အျပင္ ဂႏီၵစာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ မွာ ျပည္ေထာင္စုတပ္ အသြင္ေပါင္းစည္းထားျပီးျဖစ္တဲ႔အတြက္ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးတို႔ စစ္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးက႑ ျပဳ ျပ င္ေျပာင္းလဲေ ရးလို ကိစၥရပ္ေတြက ပင္လံုမွာ ေဆြးေႏြးတဲ႔အခ်ိန္မွာ ေဆြးေႏြးစရာ မလိုခဲ့ပါ ဘူး။ အခုက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ စုစုေပါင္း အင္အားက တသိန္းခြဲေလာက္ ရိွေနတဲ႔အျပင္ အဲဒီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြ ထဲမွာကိုပဲ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲ ေရး လက္မွတ္ထိုး ထားတ႔ဲ အဖြဲ႔နဲ႔ မထိုးေသးတဲ႔ အဖြဲ႔ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ဳိးရိွေနကာ မထိုးတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြက ပိုမ်ားေနပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္မွတ္ မထိုးရေသးတဲ႔ အဖြဲ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အင္အားေတာင့္တင္းတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ေ နတာကလည္း အပစ္ရပ္ဖို႔ ဆိုတဲ႔ ကိစၥဟာ အရင္ အေရးၾကီးတဲ႔ အေနထားမွာ ရိွေနတာပါ။
က်န္ေနတဲ႔အဖြဲ႔ေတြအမ်ားစုဟာ လက္မွတ္ထိုးခ်င္တဲ႔အဖြဲ႔ေတြျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္က လက္ မွတ္ထိုးဖို႔ကို လက္မခံတဲ႔ ေအေအ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ၊ ကိုးကန္႔ MNDAA တို႔လို အဖြဲ႔ေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။ အဲဒီလို အေနထားမွာ အစိုးရျဖစ္ေနျပီျဖစ္တဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား အားလံုးလက္ခံမလား ၊ ဘယ္ႏွစ္ဖြဲ႔လက္ခံမလဲဆိုတာက အရင္ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုေနပါတယ္။
လက္ရိွစစ္ေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ေနတဲ႔ ေဒသေတြကလည္း လက္မွတ္မထိုး ထား တဲ႔ အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ နယ္ေျမေတြမွာပဲ ျဖစ္ေနတာ လည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆနး္စုၾကည္ကေတာ့ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးမွာ အားလံုး ပါ၀င္ေရးဟာ အေရးၾကီးတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးတာ သတိထားမိပါတယ္။ဒါကလည္း လိုအပ္တဲ႔အရာပါ။
ျပီးခဲ့တဲ႔ ဇန္န၀ါရီလက ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တ႔ဲ ပထမ ျပည္ေထာင္ စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဆိုတာကလည္း က်င္းပခဲ့ေပမဲ႔ ျပီးျပည့္စံု တဲ႔ ေဆြးေႏြး ပြဲ မဟုတ္တဲ႔အျပင္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္အစုအဖြဲ႔နဲ႔ ပါ၀င္မႈ အရ ပါ ျပသနာေတြရိွခဲ့တဲ႔ အေျခေနပါ။ ( တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားလြန္းျခင္း ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔စည္းက႑ မပါျခင္း စသျဖင့္ )
ပထမအၾကိမ္ညီလာခံ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ အပစ္မရပ္တဲ႔အဖြဲ႔ေတြတက္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္မႈ မရိွခဲ့။
သို႔ေသာ္ ဖက္ဒရာယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ အေျခခံ ရမဲ႔ စနစ္ ၊ သယံဇာတခြဲေ ၀ေရး ၊ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသၾကိးအစိုးရေတြ အခြန္ေကာက္ ခံႏိုင္ခြင့္တိုးျ မွင့္ေရး ၊ လက္နက္ကိုင္မ်ားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးက႑ ျပဳျပင္ေျ ပာင္းလဲေရး အရပ္သားအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ( နိုင္ငံေရးအရ သေဘာ တူညီပါက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားကို ေလ်ွာ့ခ် ဖ်က္သိ မ္းျပီး တခ်ဳိ႕႔ကို လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ ရဲ ၊ နယ္ျခားေစာင့္ စသျဖင့္ အသြင္ေျပာင္းေရး ၊ တပ္ဘက္ကေတာ့ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ျပီးႏိုင္ငံေ ရးအရ သေဘာတူတူ မတူတူ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းကာ တခ်ဳိ႕ကို တပ္မေတာ္ေအာက္နယ္ျခားေစာင့္ အျဖစ္ ဆိုတဲ႔ သေဘာထားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ ) စတဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြကို တိုင္းရင္း သား အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္တဲ႔အတြက္ သေဘာတူညီမႈ ရျပီး အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေတြသာ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဗဟို ျပည္မကအစိုးရေတြအၾကား ယံုၾကည္မႈက အမ်ားၾကီးတက္လာေ စျပီး ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး အတြက္ အေထာက္ကူျပဳႏိုင္တဲ႔ ကိစၥေတြ ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံကို ဆက္လုပ္မယ္ တိုင္းရင္းသား အေရး ျပည္တြင္း စစ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ဖက္ဒရာယ္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုင္ရာ အေျခခံ ဥပေဒေပၚေ ပါက္လာဖိုလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာထားတာကေတာ့ ၾကိဳဆိုစ ရာပါ။ ဒါေပမဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြ ဟာ ထိလြယ္ရွလြယ္ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထား ကာမွ ေတာ္ရာက်မဲ႔ အေျခေနပါ။ လတ္တေလာ အေျခေနအရ ေဆြးေႏြးမႈေတြက ျမန္ျမန္စဖို႔ေတာ့ လိုေနပါတယ္ ။ ဆိုလို တာ ညီလာခံကဲ႔သို႔ အျပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္ရမဲ႔ အေျခေနမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အပစ္ရပ္ေရးမွာ အားလံုးပါ၀င္ဖို႔နဲ႔ အမ်ဳိးသားေတြ မ်ဳိးႏြယ္စုတူေတြအၾကား ဘံုသေဘာ တူညီခ်က္ ေတြအရင္ထြက္လာဖို႔ ဆိုတ႔ဲ ကိစၥေတြက အရင္စရမဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗမာေတြ အေနနဲ႔ က်န္တဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္စု တိုင္း ရင္းသားအင္အားစုေတြ နဲ႔ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ ဗမာထဲမွာမွ အဓိကက်တဲ႔အဖြဲ႔စည္းေတြျဖစ္တဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တပ္မေတာ္ တို႔လို အဖြဲ႔ေတြ အၾကား ေျပလည္မႈ ရိွဖို႔လိုပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးနြယ္စုေတြအၾကားမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ မ်ဳိးနြယ္စုေတြ အလိုက္ တသံတည္း ထြက္ႏိုင္ဖို႔ ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ေတြရႏိုင္ဖို႔ အမ်ဳိးသား အဆင့္ဆိုင္ရာ ( ဥပမာအားျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ကဆိုရင္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔စည္းေတြ ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လူမူ႔အဖြဲ႔စည္းေတြအၾကား ) ေဆြးေႏြးမႈေ တြ ကလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီက ထြက္လာတဲ႔ ရလာဒ္သေဘာတူညိမႈ ကိုမွ ဗဟိုညီလာခံမွာ ျပန္ေဆြးေႏြးတာ အားလံုးရဲ႕ သေဘာဆႏၵပါ၀ င္ႏိုင္ပါတယ္။
လတ္တေလာ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္မွာေတာင္ ေသခ်ာစဥ္းစားရင္ အန္အယ္ လ္ဒီ အစိုးရ ေနရမဲ႔ ေနရာက က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ျမန္မာ့ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးက ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေ နပါတယ္။
ဂရိတ္ပါ၀ါ ယွဥ္ျပိဳင္မႈ ( အေမရိကန္ အေနာက္အုပ္စု နဲ႔ တရုတ္ အၾကား ) မွာ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္ေနခဲ့တဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေ ရး ျဖစ္စဥ္ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ တရုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္ လြန္ဆြဲပြဲမွာ ဘယ္ဘက္ ကမွ မပါပဲသန္႔သန္႔ေလးေနဖို႔လိုပါတယ္။
သေဘာကေတာ့ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားမထိခိုက္တဲ႔အေျခေနမွာ တရုတ္နဲ႔လည္း ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံရမယ္။ အေမရိကန္နဲ႔လည္း ခင္ခင္ မင္မင္ဆက္ဆံ ရမယ္ဆိုတ႔ဲ အေနထားပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို႔ဆိုရင္ တရုတ္လိုႏိုင္ငံနဲ႔ပါ အေက်လည္သေဘာ တူညီမႈယူဖို႔လိုေနတာ ျငင္းမရတဲ႔ ကိစၥပါပဲ။
လတ္တေလာအေျခေနအရ ေဆြးေႏြးပြဲေတြျပန္စဖို႔ လိုေနတဲ႔ဆိုေ ပမဲ႔ ႏိုင္ငံေ ရးအရ အျပီးသတ္ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲ႔ ပင္လံုလို ညီလာခံမ်ဳိး က ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပဲ တပ္မေတာ္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရအၾကား သေဘာ တူညီမႈရေအာင္ ၊ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရနဲ႔ အပစ္မရပ္ေသး တဲ႔အဖြဲ႔ေ တြ ၊ အပစ္ရပ္ထားတဲ႔အဖြဲ႔ေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမႈ ျပန္စႏိုင္ေအာင္ စတဲ႔ကိစၥေတြကသာ အလ်င္စလို လိုအပ္ေနတဲ႔ကိစၥေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအဆင့္ေတြမွာ တစံဳတရာေက်လည္မွသာအမ်ဳိးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေ ဆြးေႏြး မႈေတြကို အေျချပဳလို႔ ပင္လံုလို ညီလာခံကိုစနစ္တက် က်င္းပတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ တကယ္ေတာ့တလ နွစ္လဆိုတဲ႔အခ်ိန္ဟာ တိုေတာင္း လြန္းလွျပီး ျပင္ဆင္မႈမွာ အခက္ခဲေတြလည္း ရိွႏိုင္သလို ညီလာခံျဖစ္ျပီး မေအာင္ျမင္ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြျဖစ္လာခဲ့ရင္ ဆိုတဲ႔ ကိစၥေတြ လည္း ရိွေနပါေသး တယ္။
ဒီကေန႔အထိ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား ( နိုင္ငံေရးပါတီေ တြ ၊ အပစ္မရပ္ေသးသူေတြ ၊ အပစ္ရပ္ထားသူေတြ အားလံုးကို ဆိုလို ) အစိုးရျဖစ္ျပီးကတည္းက သီးသန္႔ ေဆြးေႏြးမႈ လံုး၀ မရိွေသးပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာကိုေတာင္ အရင္အစိုးရဆီကေန အခုမွ လႊဲယူဖို႔ လုပ္ေနတုန္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္ျမင္ျပီး အားလံုးပါ၀င္မဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တရပ္ျဖစ္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ စနစ္က်တ႔ဲ ျပင္ဆင္မႈ ၊ အေမ်ွာ္ျမင္ရိွမႈေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သမီးဦးေဆာင္တဲ႔ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ ၊ ပင္လံုနာမည္တပ္ျပီး အေပၚယံဆန္ဆန္သာျဖစ္ေနခဲ့ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လည္း သိကၡာက်ႏိုင္ျပီး သမိုင္းအမည္းစက္ပါ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုအပ္လွေၾကာင္းပါ။
___သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန
0 comments:
Post a Comment
မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပရန္ ခဏေလးေစာင့္ၾကပါ။