ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သည္ ေျမာက္ဦး မင္းဆက္ကို စတင္ခဲ့ေသာ မင္းေစာမြန္က စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ ကု လားတန္ျမစ္ႏွင့္ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ၾကား၊ ေတာင္ ေၾကာ၊ ေတာင္စြယ္မ်ားကို ေနာက္ခံထား လ်က္ မဟာဗ်ဴဟာက်က် တည္ထား၏။ ၁၈ ရာစုတြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၏ အ ေရးအပါဆံုး ဆိပ္ကမ္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေပၚတူဂီ၊ နယ္သာလန္၊ အင္းဝ၊ ပဲခူး၊ အာ ေရဗီးယား၊ ပါရွား၊ အိႏိၵယတုိ႔ႏွင့္ ဆန္စပါး၊ ခ်ည္မွ်င္၊ ပတၱျမား၊ ဆင္၊ ေက်းကြၽန္၊ ျမင္း၊ ဆင္စြယ္ႏွင့္ ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကဳိင္မ်ား ကုန္သြယ္ခဲ့ၿပီး အာရွ၌ အခ်မ္းသာဆံုး ၿမိဳ႕ မ်ားစာရင္းတြင္ ထိပ္တန္းမွ ရွိခဲ့သည္ဟု အဂၤလိပ္၊ အီတလီ၊ ေပၚတူဂီႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရ၏။
ေျမာက္ဦးေခတ္ ေခတ္ေကာင္း ခ်ိန္တြင္ ယခုလက္ရွိ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ျမန္မာ ျပည္ေအာက္ပုိင္းႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ထက္ဝက္ေက်ာ္ခန္႔အထိ အာဏာစက္ သက္ ေရာက္ခဲ့သည္ဟုလည္း သမိုင္းေလ့လာသူ မ်ားက ဆုိသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္ဝန္း ေခတ္ အဆက္ဆက္၊ မင္းအဆက္ဆက္ ဘုရားေစ တီမ်ား တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၾကရာ ''သဇင္ ပန္းခုိင္တၿမိဳင္ၿမိဳင္ ရခုိင္ဘုရားေပါင္း''ဟု ဆုိ႐ုိးရွိခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ လက္ညႇိဳးၫႊန္ မလြဲ ေစတီပုထိုးႏွင့္ သမိုင္းအေမြအႏွစ္မ်ား က်န္ရစ္သည္။ ယေန႔တုိင္ ထင္ရွားလ်က္ ရွိေသာ အေမြအႏွစ္မ်ားမွာ သွ်စ္ေသာင္း ပုထုိးေတာ္ႀကီး၊ ထုကၠံသိမ္ ပုထုိးေတာ္ႀကီး၊ ကိုးေသာင္း ပုထုိးေတာ္ႀကီး၊ အံေတာ္သိမ္၊ ေလးမ်က္ႏွာပုထုိးေတာ္ႀကီး၊ မာန္ငါးပါး(မဂၤ လာမာန္ေအာင္၊ ရတနာမာန္ေအာင္၊ သက် မာန္ေအာင္၊ ေလာကမာန္ေအာင္၊ ဇိနမာန္ ေအာင္)ေစတီမ်ား၊ စႏၵာ့မုနိ႐ုပ္ပြားေတာ္၊ ဗႏၶဳလေက်ာင္းတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။
သွ်စ္ေသာင္းပုထုိးေတာ္ႀကီးကို ရခုိင္ဘုရင္ မင္းဗာလက္ထက္တြင္ ဘုရား ႐ုပ္ပြားေတာ္ေပါင္း ရွစ္ေသာင္းျဖင့္ တည္ ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။ ေပၚတူဂီရန္ကုိ ေအာင္ ႏုိင္ေသာ အထိမ္းအမွတ္ျဖင့္ ရန္ေအာင္ေဇ ယ်ပုထုိးေတာ္ႀကီးဟုလည္း ေခၚတြင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ႐ုပ္ပြားေတာ္ေပါင္း ရွစ္ေသာင္း အျပင္ ဘုရားရွင္၏ ေရွးဘဝျဖစ္စဥ္ ႐ုပ္ၾ<ြက မ်ားလည္း မ်ားစြာ ထုလုပ္ပူေဇာ္ထားသည္ ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ဘုရားဖူးေျမာ္ၿပီးပါက ညေန ေနဝင္အလွကို ပုထုိးေတာ္ႀကီးေပၚ မွ ခံစားႏုိင္သည္။ ထုကၠံသိမ္ ပုထုိးေတာ္ႀကီး သည္ ညေန ေနေရာင္ေနာက္ခံျဖင့္ ခမ္း နား သပၸာယ္လွသည္။
မာန္ငါးမာန္ဟုေခၚေသာ သက် မာန္ေအာင္ေစတီကို ၁၆၂၉ ခုႏွစ္တြင္ သီရိ သုဓမၼ ရာဇာမင္းကလည္းေကာင္း၊ ဇိနမာန္ ေအာင္ေစတီ၊ ရတနာ့မာန္ေအာင္ႏွင့္ ေလာ ကမာန္ေအာင္ ေစတီတုိ႔ကို ၁၆၅၈ တြင္ စႏၵာသုဓမၼရာဇာမင္းကလည္းေကာင္း၊ မဂၤ လာမာန္ေအာင္ေစတီကို စႏၵာသုဓမၼရာဇာ ၏အ႐ုိက္အရာကိုခံယူေသာ သားေတာ္ ဥဂၢါ ဗလမင္းကလည္းေကာင္း အသီးသီး တည္ ထား ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္။
ကိုးေသာင္းပုထုိးေတာ္ႀကီးမွာ မင္းဗာဘုရင္၏သားေတာ္ မင္းတိကၡာက ေစတီေပါင္း ကိုးေသာင္းျဖင့္ တည္ထားခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ ပုထုိးေတာ္ႀကီး တည္ဆဲအ ခ်ိန္ႏွင့္ ထီးေတာ္တင္စဥ္ကပင္ မုိးႀကိဳးမ်ားထိ ေသာေၾကာင့္ ယေန႔တုိင္ အၿပီးသတ္ေဆာက္ လုပ္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ဟု ဆုိၾကသည္။
ေလးမ်က္ႏွာပုထိုးေတာ္ႀကီးသည္ ထုကၠံသိမ္ ပုထုိးေတာ္ႀကီးအနီးတြင္ တည္ ရွိၿပီး မင္းေစာမြန္ဘုရင္ တည္ထားခဲ့သည္။ မုခ္ေလးခုမွာ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာသုိ႔ မ်က္ႏွာ မူ တည္ေဆာက္ထားျခင္းေၾကာင့္ ေလးမ်က္ ႏွာဘုရားဟုလည္းေကာင္း၊ မုခ္ဝ ေလးခုရွိ ေသာေၾကာင့္ မုခ္ေလးတန္ဘုရားဟုလည္း ေကာင္း ေခၚၾကသည္။
ျမတ္ဗုဒၶ၏ အံေတာ္တည္ရွိရာ ဗႏၶဳလေက်ာင္းေတာ္၊ စႏၵာ့မုနိ႐ုပ္ပြားေတာ္ ႏွင့္အတူ သမုိင္းဝင္ ေရွးေဟာင္းဗုဒၶဆင္း တုေတာ္မ်ား၊ ဒဂၤါးအစရွိသည့္ ေရွးေဟာင္း ပစၥည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကိုလည္း ေျမာက္ဦး ျပ တုိက္တြင္ ေလ့လာႏုိင္ပါသည္။
ေျမာက္ဦးသို႔ သြားေရာက္ေလ့ လာလိုသူမ်ားအတြက္ ဆိုင္ကယ္ျဖင့္ ျဖစ္ ေစ၊ ဂ်စ္ကားမ်ားျဖင့္ျဖစ္ေစ သြားေရာက္ ေလ့လာႏိုင္သည္။ နန္းေတာ္ကုန္းေပၚက ရတနာခန္းမေဆာင္ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ေနရာေပၚ တြင္ ေရွးေဟာင္းသုေတသနျပတိုက္ တည္ ရွိၿပီး ျပတိုက္ထဲတြင္ ျပသထားတဲ့ ရခိုင္ေရွး ယဥ္ေက်းမႈလက္ရာမ်ားကို ဆက္လက္ ေလ့ လာႏိုင္သည္။ ျပတိုက္ထဲတြင္ ေရွးရခိုင္တို႔ ၏ ေက်ာက္ဆစ္လက္ရာ၊ ေျမာက္ဦးေခတ္ လက္ရာေၾ<ြကထည္မ်ား၊ ေရွးေခတ္အေျမာက္ မ်ား၊ ေရွးေခတ္တူရိယာပစၥည္းမ်ား၊ ေရွးေခတ္ စဥ့္ရည္သုတ္အိုးမ်ား၊ ေဝသာလီေခတ္၊ ေလး ၿမိဳ႕ေခတ္၊ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေရွးရခိုင္ဒဂၤါးမ်ား၊ အုတ္ခြက္ဘုရား မ်ား စသည့္ ေရွးေဟာင္းလက္ရာမ်ားကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
စတုရန္းမိုင္ ၁ ဒသမ ၂ မိုင္က်ယ္ ဝန္းၿပီး အျမင့္ေပ ၅ဝ ခန္႔ရွိသည့္ ေျမာက္ ဦးနန္းေတာ္သည္ ေက်ာက္တံတိုင္း သံုးထပ္ ကာရံထားသည္။ နန္းၿမိဳ႕႐ိုး သံုးထပ္စလံုး ကို အုတ္မသံုးဘဲ ႏွစ္ေပမွ သံုးေပခန္႔ႀကီးမား တဲ့ သဲေက်ာက္အညိဳေရာင္မ်ားကို သံုးထား တာ ေတြ႕ရသည္။ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားမွာ ေျခာက္ ေပခန္႔ႀကီးမားတဲ့ ေက်ာက္တံုးႀကီးမ်ားကိုပင္ ေတြ႕ရသည္။ နန္းေတာ္ႀကီးအတြင္းထဲတြင္ ေရႊနန္းကိုးေဆာင္၊ ေျမနန္းေဆာင္မ်ား၊ ပရိတ္ ေဆာင္၊ မွန္နန္းေဆာင္၊ နိဗၺာန္ေဆာင္၊ ၿဗဲ တိုက္ေဆာင္၊ ေျမာက္စမုတ္ေဆာင္၊ ေတာင္ စမုတ္ေဆာင္၊ ပြဲေတာ္ေဆာင္၊ လႊတ္ေတာ္ ႐ံုးမ်ား၊ ဘိသိက္သြန္းသည့္ ေရၾကည္ေတာ္ မ်ားရွိရာ နံ႔သာကန္၊ ဗဟိုရ္စည္ေတာ္၊ နကၡတ္ ႐ံု၊ ပန္းခံုေတာ္၊ လက္နက္ေတာ္တိုက္ စသည္ တို႔နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အေရွ႕ဘက္တြင္ သစ္ေမႊးျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ စႏၵကူးေဆာင္ေတာ္ လည္းရွိခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဖက္မွာ ဆင္ျဖဴေတာ္ ကုန္းနဲ႔ မိဖုရားတို႔ရဲ႕ အေဆာင္ေတာ္မ်ား တည္ရွိၿပီး နန္းေတာ္ရဲ႕ ေတာင္ဘက္မွာေတာ့ ေလွေတာ္မ်ား ဆိုက္ကပ္ရပ္နားရာ သိဂၤနဒီ ေခ်ာင္းရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ေရွးရခိုင္ေခတ္မွာ ဆင္တပ္၊ ျမင္းတပ္မ်ားလည္း ရွိခဲ့ၿပီး ျမစ္ ေခ်ာင္းေပါမ်ားလွတာေၾကာင္႔ ေလွကိုလည္း အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ေအဒီ ၁၄၃ဝ မွ ၁၇၈၄ အထိ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ကို စိုးစံခဲ့ၾကတဲ့ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဘုရင္နန္းဆက္ဟာ ပထမေျမာက္ဦးေခတ္ မွာ မင္းဆက္ ၁၂ ဆက္၊ ဒုတိယေျမာက္ဦး ေခတ္မွာ မင္းဆက္ကုိးဆက္၊ တတိယေျမာက္ ဦးေခတ္မွာ မင္းဆက္ေပါင္း ၂၈ ဆက္ ရွိ တယ္လို႔ ရခိုင္ရာဇဝင္မ်ားမွ ေလ့လာမွတ္ သားရပါသည္။
ယင္းမင္းဆက္မ်ားထဲတြင္ ဘုန္း လက္႐ံုးနဲ႔ ျပည့္စံုသည့္ မင္းမ်ားပါဝင္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္ျပည္ကို ႀကီးက်ယ္စည္ကားေအာင္ ႀကံ ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ကာ ဘဂၤလား၊ စစ္တေကာင္း ၿမိဳ႕မ်ားကိုပါ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့သူမ်ား ပါဝင္ခဲ့ပါ သည္။ အႏုပညာ၊ သမိုင္းလက္ရာတန္ဖိုး မ်ား ႀကီးမားလွသည့္ ေစတီပုထိုးႀကီးမ်ား ႏွင့္ ဘုရားေပါင္းမ်ားစြာတို႔ကိုလည္း တည္ ထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ရခိုင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕၏ ေနာက္ဆံုးမင္းျဖစ္သူ ေအဒီ ၁၇၈၄ ခု၊ မ ဟာသမၼတရာဇာမင္းလက္ထက္မွာ အမရ ပူရၿမိဳ႕နန္းစံ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းက လာေရာက္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္မွာ ေျမာက္ ဦးနန္းဆက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့သည္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သုိ႔ ကုန္းလမ္း၊ ေရ လမ္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ သြားေရာက္ႏုိင္သည္။ ရန္ကုန္မွ ေလေၾကာင္းခရီးျဖင့္ သြားေရာက္ လုိပါက ရန္ကုန္-စစ္ေတြေလေၾကာင္းလုိင္း မွတစ္ဆင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕သုိ႔ ေလးနာရီခန္႔ သြားရေသာ ေမာ္ေတာ္ကား လမ္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ သံုးနာရီခန္႔ၾကာျမင့္ ေသာ ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္လည္းေကာင္း ေရာက္ရွိႏုိင္သည္။ ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ သြား ေရာက္လုိပါက အမ်ားသံုးအျမန္ေရယာဥ္ ျဖင့္ သြားေရာက္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ကိုယ္ပုိင္စက္ ေလွမ်ားျဖင့္ လမ္းခရီးတစ္ေလွ်ာက္ စပါး ခင္းမ်ား၊ စင္ေရာ္ငွက္မ်ား၊ ကိုတံငါမ်ား၊ ကု လားတန္ျမစ္(ကစၥပနဒီျမစ္)မွ တုိက္ခတ္ လာသည့္ လတ္ဆတ္ေသာေလကို ႐ွဴ႐ႈိက္ ရင္း အပန္းေျဖႏုိင္ေသးသည္။ ရန္ကုန္မွ ေျမာက္ဦးသုိ႔ ကုန္းလမ္းခရီးျဖင့္ လာေရာက္ လုိသူမ်ားသည္ ရန္ကုန္-အမ္း-စစ္ေတြ လမ္း အတုိင္း ၁၅ နာရီခန္႔ ေမာင္းႏွင္ကာ လာ ေရာက္ ဖူးေျမာ္ ေလ့လာႏုိင္ၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တည္ထားေသာ ေစတီပုထုိး အမ်ားစုကဲ့သုိ႔ အုတ္မ်ားျဖင့္ ထု လုပ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေရွးေဟာင္း လက္ ရာအားလံုး ေက်ာက္သားမ်ားကို ထြင္းထု ထားသည္မွာလည္း ထူးျခားေသာ အေမြအ ႏွစ္ တစ္ခုျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတုိ႔၏၊ ရခုိင္တုိ႔၏ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦး ၿမဳိ႕သုိ႔ သြားေရာက္ ေလ့လာသူမ်ားထဲတြင္ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားစြာ ပါဝင္လာသည္။
''ေျမာက္ဦးကေတာ့ တကယ့္အံ့ ၾသဖို႔ေကာင္းတဲ့ ေနရာပါ။ ႏိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္ေတြဆို အရမ္းစိတ္ဝင္စားၾကပါ တယ္။ အပန္းေျဖခရီးလိုေတာ့ မဟုတ္ေပ မယ့္ တကယ့္ ေရွးေခတ္လက္ရာေတြကို ျမင္ ၿပီး ေရွးတုန္းက ဘယ္လုိႀကီးက်ယ္ခမ္းနား ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ျပန္ေတြးႏိုင္ပါတယ္။ ေျမာက္ ဦးခရီးစဥ္ စီစဥ္တိုင္း သြားတဲ့သူ အျပည့္ရ တယ္''ဟု Asian Green Adventure Travels & Tours မွ ဦးျပည့္ၿဖိဳးဦးက ေျပာသည္။
ေျမာက္ဦးမွာေတာ့ ေတာင္ကုန္း ေတာင္တန္း ေပါမ်ားလွၿပီး ေနဝင္ခ်ိန္၊ ေန ထြက္ခ်ိန္အလွအပကို ခံစားၾကည့္႐ႈၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္မ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
လြန္ေလၿပီးေသာအခါက ကိုယ့္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကိုယ့္စာေပ ဘာသာစကား၊ ကိုယ့္သမိုင္းေၾကာင္း၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္နဲ႔ အ ရွိန္အဝါ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္ ႀကီးကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ရဲ႕ နန္းေတာ္ေဟာင္း ေနရာေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္း သိျမင္ခံ စားႏိုင္သည့္အတြက္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေဟာင္း သည္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္ၾကရန္ လိုအပ္ေနေသာ ျမန္မာတို႔ ၏ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္တစ္ခုပင္ ျဖစ္ ေလေတာ့သည္။ ။
Flower News Journal, 12-7
Photo : Thet Hnin
0 comments:
Post a Comment
မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပရန္ ခဏေလးေစာင့္ၾကပါ။