လႊတ္ေတာ္အတြင္း အမ်ဳိးသမီးအမတ္ အေရအတြက္မွာ အနည္းငယ္သာရွိသည္။/ဓာတ္ပံု − ေဂ်ေမာင္ေမာင္(အမရပူရ)
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းစာရင္း တင္သြင္းထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း ၈၀၀ ခန္႔ ရွိသည္။ ထို အေရအတြက္မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္အမတ္အေရအတြက္ အမ်ားဆံုး ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃,၀၀၀ ေက်ာ္ အနက္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း ၁၀၁ ဦး ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၿပီး ၄၅ ဦး ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္မ်ားအတြက္ အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေလာင္း ၂၆ ဦး ဝင္ၿပိဳင္ရာ ၁၃ ဦး ထပ္မံေရြးခ်ယ္ခံရသည္။
လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္တြင္ စုစုေပါင္း အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ဦးေရ ၅၃ ဦး ရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး၏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိသည္။
ယခု ၂၀၁၅ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သူ ၂၂၈ ဦး၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတြက္ ၁၁၉ ဦးႏွင့္ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္မွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေလာင္းမွာ ၄၄၄ ဦး ရွိရာ ၿပီးခဲ့သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားထက္ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္တို႔တြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
လႊတ္ေတာ္သံုးရပ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္မ်ား ပါဝင္မႈ နည္းပါးေနျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ဥပေဒျပဳျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ အကာအကြယ္ျဖစ္ေစမည့္ အဆို တင္သြင္ျခင္းတို႔အားနည္းေနျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအရ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္သည့္ ရာထူးေနရာတို႔တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပါဝင္မႈ အားနည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၿပီးဆံုးေတာ့မည့္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ငါးႏွစ္အတြင္း အမ်ိဳးသမီးထု၏အသံကို ထင္ဟပ္ႏုိင္မႈအားနည္းခဲ့ျခင္း စသည့္ အခ်က္တို႔ေၾကာင့္ လာမည့္ေရြး ေကာက္ပြဲကို ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ယခုေဆာင္းပါးအတြက္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း ၂၀ ဦး ခန္႔က ေျဖၾကားသည္။
အထူးသျဖင့္ တုိင္းေဒသႀကီး ႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ငါးႏွစ္ကုန္ ဆံုးခ်ိန္ နီးကပ္လာသည္အထိ အမ်ိဳးသမီးက႑အျပင္ ဘတ္ဂ်က္မ်ားသံုးစြဲမႈ၊ ေအာက္ေျခလူတန္း စားမ်ား၏အခက္အခဲ၊ ေဒသခံ မ်ား၏ဘဝရပ္တည္မႈႏွင့္ ကုန္ေစ်း ႏႈန္းအပါအဝင္ လူမႈေန႔စဥ္ဘဝတို႔ ကို ထင္ဟပ္ေျဖရွင္းေပးႏိုင္သည့္ ဆံုးျဖတ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား မရွိသေလာက္ နည္းပါးသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ၿပိဳင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ားႏွင့္ဘဝခ်င္း နီးစပ္၍ ၎တို႔ကို လူထုက ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေျခ မ်ားေၾကာင္း တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ေလာင္းက ေျပာၾကားသည္။
‘‘လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳး သားေတြရဲ႕တင္ျပခ်က္နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕တင္ျပခ်က္ကုိ ႏိႈင္းယွဥ္ မယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြတင္ျပ ခ်က္က ပိုၿပီး ထိေရာက္ထက္ျမက္တယ္လို႔ထင္တယ္။ အမ်ိဳးသားက စီးပြားရွာတာတစ္ခုပဲ နားလည္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးက အိမ္ေထာင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ စီးပြားေရးလည္း နား လည္တယ္။ လူမႈေရးလည္း နားလည္တယ္။ စားေရးေသာက္ေရး ဝတ္ေရးေထာင့္ေစ့ေအာင္ လုပ္ ေနရတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ ရင္ တင္ျပခ်က္ေတြကို ေထာင့္ေစ့ ေအာင္ လုပ္ႏုိင္မယ္’’ဟု ရန္ကုန္တုိင္း အမွတ္(၂)တုိင္းေဒသႀကီးမဲ ဆႏၵနယ္တြင္ ဝင္ေရာင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီမွ အသက္ (၆၃)ႏွစ္ရွိ အၿငိမ္းစားေက်ာင္းဆရာမႀကီး ေဒၚၿငိမ္းၫြန္႔က ေျပာ သည္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ပါတီ ၈၉ ခုအနက္ အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေလာင္းကို ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္ထားသည့္ပါတီမွာ အနည္းငယ္သာရွိသည္။
အဓိကပါတီႀကီးႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီတို႔က အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ဦးစားေပး ေရြးခ်ယ္မည္ဟု ေျပာၾကားထား သည္။
ခ်င္းဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါ တီက အမ်ိဳးသမီးႏွင့္လူငယ္ကို ပါ တီဝင္မ်ား၏သံုးပံုတစ္ပံုေနရာေပးရန္ သတ္မွတ္သည္။ အမ်ိဳးသမီး ပါတီ(မြန္)ကမူ ၎တို႔ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ မဲဆႏၵနယ္ေလးေနရာလံုးအတြက္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ေလာင္းမ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ထားသည္။
တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီက အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ တုိင္းရင္းသားဦးစားေပးမည္ျဖစ္ ၿပီး ဝံသာႏုဒီမိုကရက္တီပါတီကမူ အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္ထား သည္။ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကမူ က်ား၊ မ မခြဲျခားဘဲ ပညာတတ္ကို ဦးစားေပးမည္ဟု ဆိုသည္။
ထုိ႔ျပင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ(NDF)က အမ်ိဳး သမီးကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပါဝင္ရန္ သတ္မွတ္ထား သည္။
‘‘နယ္က လူေတြက လူမႈေရးလည္း နိမ့္က်ရွာတယ္။ စီးပြားေရးလည္း နိမ့္က်တယ္။ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးမွ ဒါေတြက ကြၽဲကူးေရ ပါ ပါလာမွာ။ အမ်ိဳးသားေတြက အေပၚယံပဲ သိတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ကေတာ့ အိမ္တစ္အိမ္ေရာက္တာ နဲ႔ မီးဖိုထဲထိ လွမ္းျမင္လုိက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မတို႔ေတြ အျပင္မွာ ေျပာေနတာထက္စာရင္ လႊတ္ ေတာ္ထဲေရာက္သြားရင္ သူတို႔ေတြအတြက္ ပိုေျပာပိုလုပ္ေပးႏုိင္မယ္ထင္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္တာ ျဖစ္တယ္’’ဟု ကယားျပည္နယ္မဲ ဆႏၵနယ္အမွတ္(၂)မွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အသက္ (၄၉)ႏွစ္အရြယ္ အၿငိမ္းစားပညာေရးဝန္ထမ္း ေဒၚမိမိေမာ္က ေျပာ သည္။
ထို႔ျပင္ ကယားျပည္နယ္အပါအဝင္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေႏွးေကြးေသာ ေဒသမ်ားတြင္ လူထုမွာ ရပိုင္ခြင့္လည္း မသိ၊ မတရားသည့္ အမႈကိစၥတို႔တြင္လည္း တုံ႔ျပန္ခြင့္ နည္းပါးၿပီး အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ ကုိယ္ စားလွယ္အမ်ားစုမွာ ၎တို႔၏အ က်ိဳးစီးပြားပ်က္စီးေစမည့္ ကိစၥ မ်ားကို တင္ျပျခင္းမရွိဘဲ မသိခ်င္ ေယာင္ေဆာင္ေနျခင္းသာ ရွိေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာ သည္။
‘‘လႊတ္ေတာ္ထဲက လူေတြက ကြၽန္မတို႔ေတြးတဲ့ အေတြးကို မေတြးဘူး။ ကြၽန္မတို႔လုပ္တဲ့အလုပ္ ကို မလုပ္ဘူး။ ေဒသခံေတြ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလို႔ဆိုၿပီး လမ္းတံတား ေဆာက္ဖို႔ စီမံကိန္းေတြက်ေအာင္ လုပ္တယ္။ ရလာတဲ့ေငြေတြထဲက သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ တကယ္သံုး ရင္ကံေကာင္း။ ကြၽန္မ ဆင္းရဲႏြမ္း ပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးေကာ္မတီထဲမွာ ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အစိုးရက ခ်ေပးတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ လိမ္ေခ်းသြားတဲ့သူေတြ လက္ထဲေရာက္သြားတယ္။ မီးလင္းေရးအတြက္ ၆၈ သိန္းခ်ေပး တယ္။ လံုးဝမီးမလင္းဘဲ အဲဒီေငြ ကုန္သြားတယ္။ ဒါေတြကို ဘာမွ ေဆြးေႏြးတာ မေတြ႕ရဘူး’’ဟု ေဒၚမိမိေမာ္က ဆက္လက္ ေျပာ ၾကားသည္။
ထို႔ျပင္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ေလာင္းမ်ားအေနျဖင့္ ရင္ဆုိင္ရမည့္ စိန္ေခၚမႈအခက္အခဲမွာ မိမိ ၏ ၿပိဳင္ဘက္က အမ်ိဳးသားျဖစ္ေန ျခင္းအျပင္ အင္အားႀကီးပါတီႀကီး မ်ားႏွင့္အတူ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရ မည့္မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ေအာက္ ေျချပည္သူအတြက္ အမွန္တကယ္ အလုပ္လုပ္ေပးမည့္သူကို ပါတီ ကိုမၾကည့္ဘဲ လူကိုသာၾကည့္၍ မဲေပးေရြးခ်ယ္ေစလိုေၾကာင္း ၎တို႔က ေျပာသည္။
‘‘လူကိုပဲ ၾကည့္ေစခ်င္တယ္။ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဘယ္သူက ပိုလုပ္ေပးႏုိင္မယ္ဆိုတာကို အရည္အခ်င္းသာတဲ့သူကိုပဲ ေရြးေပးပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္’’ဟု မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၂)မွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ အသက္(၃၀)ေက်ာ္အရြယ္ NDF ပါတီကိုယ္စားျပဳ ေဒၚမီမီ လိႈင္ခ်ိဳက ေျပာသည္။
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏ ေရြး ေကာက္ပြဲစနစ္တြင္ ၂၀၀၄ မွစ၍ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ပါတီတစ္ခုလွ်င္ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုအတြင္း အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃၀ ရာခိုင္ ႏႈန္းပါဝင္ရမည္ဟု အင္ဒိုေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးလွ်င္ အ မ်ိဳးသမီးတစ္ဦးႏႈန္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တင္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါခြဲတမ္းေၾကာင့္ ၂၀၀၉ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ အင္ဒိုပါလီမန္အတြင္း အမ်ိဳးသမီး အမတ္ပါဝင္မႈ ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာခဲ့သည္။
အင္ဒိုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ယင္းစနစ္ကို ၂၀၁၄ ေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ ထပ္မံအရွိန္ျမႇင့္ခဲ့ ရာမဲဆႏၵနယ္ခုနစ္ခုအတြင္း အဆို ပါ အခ်ိဳးအစားအား ျပည့္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့သည့္ ပါတီငါးခုမွ အမတ္ေလာင္း ၇၀ ေက်ာ္ကို ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ၂၀၁၀ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ေရြးေကာက္ပြဲႏွစ္ခုေပါင္း ရလဒ္အရ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံဆယ္ႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ခံ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ဦးေရ အနည္း ဆံုးျဖစ္ေနၿပီး တီေမာကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံတြင္ပင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္အတြင္း အမ်ိဳးသမီးအမတ္ပါဝင္မႈမွာ ၃၈ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။
‘‘ပုခက္လႊဲတဲ့လက္ဟာ က မၻာကို စိုးမိုးတယ္ဆိုတဲ့စကားရွိ တယ္။ ကြၽန္မတို႔ဧရာ၀တီတုိင္း တစ္ခုလံုးမွာ ကရင္ေတြမ်ားပါ တယ္။ ကရင္တုိင္းရင္းသားေတြ ဟာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ား ပါတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား အ ရမ္းမ်ားတယ္။ လက္ေတြ႕အေျခ အေနအရ ကြၽန္မတို႔ဧရာ၀တီတိုင္း ဟာ တိုင္းေတြအားလံုးထဲမွာ အ ဆင္းရဲဆံုးလို႔ျမင္တယ္။ သဘာ၀ ေဘးဆိုးလည္း ဆိုးဆိုးရြားရြားခံ စားရတယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ အမ်ိဳး သမီးေတြဘ၀ ဘယ္ေလာက္ ထိ ခိုက္ရတယ္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔က ပိုျမင္ပိုသိေနတယ္။ အေပၚက အစိုး ရက ဘယ္ေလာက္လုပ္ေပးေပး ေအာက္ေျခမွာ ဘာမွ ထိေရာက္မႈ မရွိဘူးလို႔ အမ်ိဳးသမီးအသံေတြ ပိုၾကားႏုိင္ေအာင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ရျခင္းျဖစ္တယ္’’ဟု ဧရာ၀တီ တိိုင္းေဒသႀကီး ပန္းတေနာ္မဲဆႏၵ နယ္မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ က ရင္ျပည္သူ႔ပါတီမွ အသက္(၆၃) ႏွစ္အရြယ္ အၿငိမ္းစား၀န္ထမ္း နန္႔ခင္ႏြဲ႕က ေျပာသည္။
တစ္ကမၻာလံုးတြင္ အမ်ိဳး သားအမတ္ေပါင္း ၃၄,၆၃၆ ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေပါင္း ၉,၉၄၇ ဦးရွိၿပီး ယင္းစာရင္းအရ ကမၻာ ေပၚရွိ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၂၂ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း သာ အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္ စားလွယ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဆြစ္ဇာ လန္အေျခစိုက္ Inter- Parliamentary Union က ၂၀၁၅ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္တြင္ ျပဳစုထားသည့္ စစ္တမ္း၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဖိလစ္ပိုင္တြင္ ေနာက္ဆံုးျပဳ လုပ္ထားသည့္ ၂၀၁၃ ေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ အထက္လႊႊတ္ေတာ္၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၊ လႊတ္ ေတာ္ႏွစ္ရပ္္အျပင္ ျပည္နယ္တိုင္း အစိုးရအဖြဲ႕၊ ရပ္ကြက္ၿမိဳ႕နယ္ ခ႐ုိင္ခ်င္းအလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီတို႔တြင္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံရသည့္ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရမွာ ၃,၅၀၃ ဦးရွိသည္။ ေရြးေကာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အားလံုး၏ ၁၉ ဒသမ ၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အမ်ိဳးသမီးမ်ားက အႏိုင္ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္ တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပါ၀င္မႈမွာ တိုးတက္လာသည္ဆိုေသာ္လည္း အာရွအပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀န္းရွိ ႏုိင္ငံေရးအရ အေရးပါ အရာ ေရာက္သည့္ အဆံုးအျဖတ္မ်ား ေပးႏုိင္မႈတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခန္းက႑မွာ အားနည္းေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း The Asia Foundation က၂၀၁၄ တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ သည့္ စစ္တမ္းတစ္ေစာင္၌ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ယင္းသို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ အင္ဒို နီးရွားတို႔တြင္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ မ်ားကို ပိုမိုေနရာေပးေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့သည့္အတြက္ ယင္း ႏုိင္ငံမ်ား၌ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အ က်ိဳးျပဳသည့္ဥပေဒအခ်ိဳ႕ကို လႊတ္ ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးျခင္း၊ အမ်ိဳး သမီးႏွင့္ ကေလးသူငယ္အခြင့္အ ေရး ကာကြယ္ျမႇင့္တင္သည့္ လုပ္ ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ ပိုမို ျပဳလုပ္ႏိုင္လာသည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ေလာင္း ခဲြတမ္း မပါမေနရ စနစ္ျဖင့္ က်င္းပခဲ့သည့္ အင္ဒိုေရြးေကာက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ သမၼတဂ်ိဳကို၀ီဒုိဒိုက ၎၏အစိုးရ အဖဲြ႕ထဲတြင္ အမ်ိဳးသမီး ၀န္ႀကီးမ်ားကို ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာအစိိုးရသစ္လက္ ထက္တြင္ ၀န္ႀကီးဌာန ၃၆ ခုအ နက္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အမ်ိဳးသမီး၀န္ႀကီး ႏွစ္ဦးသာ ခန္႔အပ္ႏိုင္ ေသးသည္။
‘‘ဥပေဒအထက္မွာ ဘယ္သူ မွမရွိဖို႔အေရးႀကီးတယ္။ လူထုက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့သူ လူႀကီးျဖစ္ရင္ေတာ့ ေအာက္ေျချပည္ သူေတြရဲ႕ စကားကိုေလးေလးနက္ နက္နဲ႔ နားေထာင္ရမွာပဲ။ အခု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုၾကည့္ရ တာ အားမရဘူး’’ဟု မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ၿမိဳ႕မွ ကိုယ္စားျပဳယွဥ္ၿပိဳင္ မည့္ ေဒၚမီမီလႈိင္ခ်ိဳကေျပာသည္။
လႊတ္ေတာ္တြင္း အမ်ိဳးသမီး အမတ္မ်ား နည္းပါးေနျခင္းကမ်ိဳး ေစာင့္ဥပေဒဟုလူသိမ်ားသည့္ အ မ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးအတြက္ အ ျငင္းပြားဖြယ္ဥပေဒမ်ား ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ျခင္း၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တရိပ္ ရိပ္တက္ေနျခင္းေၾကာင့္ လူမႈဘ၀ အခက္အခဲမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရ မႈ၊ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ က ေလးသူငယ္မ်ား အဓမၼျပဳက်င့္ခံရ မႈ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဘ၀ လံုၿခံဳေရး အတြက္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ျခင္းဥပေဒ စသည့္ အဆိုမ်ားကို ေဆြးေႏြးရာတြင္ ျပင္ပမွ အမ်ိဳးသ မီးထု၏အသံကို ထင္ဟပ္လႊမ္းၿခံဳ ႏုိင္မႈနည္းပါးေၾကာင္းအမ်ိဳးသမီး အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ေထာက္ ျပေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
‘‘စစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ိဳးသမီး ေတြပဲ တုိက္႐ိုက္ခံစားရတာ။ က ခ်င္မွာ စစ္ဆိုမိန္းကေလးေတြ အ ရင္ခံရတာ။ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆ နာဆိုလည္း မိန္းကေလးေတြ၊ က ေလးေတြပဲ ေတာ္ေတာ္ေလးခံစား ရတယ္။ ကြၽန္မအမတ္ျဖစ္ရင္ ပ ထမဆံုးအမ်ိဳးသမီးေတြအလုပ္အ ကိုင္ရရွိေရးကို ပထမဆံုးလုပ္ ေပးသြားမယ္’’ဟု ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၂)မွ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ တိုင္းလိုင္ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါ တီကိုယ္စားျပဳ အသက္(၃၂)ႏွစ္အ ရြယ္ရွိ ေဒၚစမ္းစမ္းေအးက ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသမီးလည္း ျဖစ္၊ ေတာင္သူလယ္သမားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္လည္း ေရွ႕တန္းက ေဆာင္ရြက္လို၍ ကိုယ္တုိင္လည္း ေတာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ အမ်ိဳး သမီးအမတ္ေလာင္း ေဒၚၾကည္ ေဆြကလည္း အင္အားႀကီးပါတီ ႀကီးမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေၾကာက္ ရြံ႕ျခင္းမရွိဘဲ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွ တစ္ဆင့္ နိမ့္က်က်ပ္တည္းလွသည့္ ေတာင္သူဘ၀ကို ျမႇင့္တင္ရန္ အမ်ိဳးသားအမတ္မ်ားႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္းေဆာင္ရြက္ရန္ဆံုးျဖတ္ ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
‘‘ဧရာ၀တီတိုင္းမွာဆို တျခား အင္အားႀကီးပါတီေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ ရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ေတာင္သူေတြအတြက္ ျဖစ္လို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း လယ္လုပ္လာေတာ့ မခက္ခဲဘူးလို႔ ထင္ တယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ရင္ ေတာင္သူေတြ ဆင္းရဲေနတာအျပင္ပညာေရးဆိုလည္း မူလတန္း အဆင့္ ေလာက္နဲ႔ၿပီးေနရတာေတြ၊ လမ္း ပန္းဆက္သြယ္ေရးကအစ အား မလိုအားမရျဖစ္မိတယ္။ ဒါေတြ ကို လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွ ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရွိမွာ’’ဟု ေတာင္သူ လယ္သမားဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ပါတီကိုယ္စားျပဳ၍ ဧရာ၀တီတိုင္း ေဒသႀကီးမဲဆႏၵနယ္မွ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ေဒၚၾကည္ေဆြက ေျပာသည္။
ျမန္္မာႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအနက္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေလွ်ာက္ ထားသူ ၆,၁၈၉ ဦးျဖင့္ အမ်ားဆံုး ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္ ရက္ ေပါင္း ၇၄ ရက္သာက်န္ေတာ့ သည္။ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း စိစစ္မႈမ်ားအၿပီး ယင္း ၆,၀၀၀ ေက်ာ္အနက္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ေလာင္း ၇၉၁ ဦးထဲမွ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ မည္မွ် ေအာင္ပြဲခံမည္လဲ ဆိုေသာအခ်က္က မၾကာမီ လ ပိုင္းအတြင္း အေျဖေပၚေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
0 comments:
Post a Comment
မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပရန္ ခဏေလးေစာင့္ၾကပါ။